Pośrednictwo w obrocie walutami wirtualnymi a zwolnienie z VAT

Prowadzę jednoosobową działalność gospodarczą. Jestem czynnym podatnikiem VAT. Świadczę usługi pośrednictwa w zakresie wymiany walut wirtualnych na rzecz polskich kontrahentów (czynnych podatników VAT). Miejscem świadczenia tych usług jest terytorium Polski. Świadczona usługa polega na zawieraniu z podmiotami trzecimi umów (w imieniu i na rzecz kontrahenta), których przedmiotem jest odpłatna wymiana (sprzedaż lub kupno) walut wirtualnych. Czy otrzymana z tego tytułu prowizja jest zwolniona z VAT?

Tak. Usługi pośrednictwa w zakresie wymiany walut wirtualnych są, co do zasady, zwolnione z VAT (istnieje jednak możliwość ich opodatkowania).

Zwalnia się od podatku transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy, z wyłączeniem banknotów i monet będących przedmiotami kolekcjonerskimi, za które uważa się monety ze złota, srebra lub innego metalu oraz banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy lub które mają wartość numizmatyczną. Zwolnienie to nie ma zastosowania do czynności ściągania długów, w tym faktoringu, usług doradztwa i usług w zakresie leasingu. Powyższe wynika z art. 43 ust. 1 pkt 7 i ust. 15 ustawy o VAT.

Na temat ww. zwolnienia z VAT, w przypadku usług pośrednictwa w obrocie walutami wirtualnymi, wypowiedział się Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 14 lutego 2022 r., nr 0112-KDIL1-3.4012.665.2021.1.JK.

Powołując się na orzecznictwo TSUE organ podatkowy wskazał, że kryptowaluty są wpisane w formę prawnego środka płatniczego (dla celów VAT). Jednostki walut wirtualnych (kryptowalut) poprzez akceptację stron transakcji jako alternatywnego środka płatniczego służą jako nośnik wartości pieniężnej oraz środek płatniczy, podobnie jak waluty używane, jako prawny środek płatniczy. Ponadto organ uznał, że:

usługa pośrednictwa finansowego powinna stanowić usługę świadczoną na rzecz strony transakcji finansowej, za którą strona ta wypłaca wynagrodzenie,
z punktu widzenia nabywcy usługi finansowej, usługi świadczone przez pośrednika powinny stanowić element usługi finansowej,
celem jest dążenie do zawarcia umowy (pośrednik nie może mieć żadnego interesu co do treści umowy),
usługa pośrednictwa nie może mieć charakteru wyłącznie wykonywania czynności faktycznych związanych z umową (nie może to być wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej).

Ostatecznie organ podatkowy uznał, że świadczone przez podatnika na ww. warunkach usługi pośrednictwa w zakresie wymiany walut wirtualnych korzystają ze zwolnienia przedmiotowego z VAT na podstawie ww. art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy VAT.

Należy jednak podkreślić, że z dniem 1 stycznia 2022 r. wprowadzono możliwość wyboru przez podatnika opodatkowania VAT wykonywanych przez niego usług finansowych (patrz: art. 43 ust. 22 ustawy o VAT). Mianowicie podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku usług finansowych, wskazanych m.in. w art. 43 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy, świadczonych na rzecz podatników i wybrać ich opodatkowanie pod warunkiem, że:

1) jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny,

2) złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.