Dwie faktury dokumentujące jedną dostawę towarów a kurs waluty

Kontrahent niemiecki w dniu 30 czerwca 2016 r. wystawił nam dodatkową fakturę za towar, którego nie ujął w fakturze pierwotnej. Faktura pierwotna została wystawiona w dniu 24 czerwca 2016 r., towar do nas dotarł także w tym dniu. Jaki kurs euro na potrzeby VAT należy przyjąć do przeliczenia należności z tej drugiej faktury?

Zasady przeliczania podstawy opodatkowania wyrażonej w walucie obcej na PLN określone są w art. 31a ust. 1 i 2 ustawy o VAT. Jak wynika z tego przepisu, przeliczenia na złote zasadniczo dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. Podatnik może również wybrać sposób przeliczania tych kwot na złote według ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. W takim przypadku waluty inne niż euro należy przeliczyć z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro.

Natomiast gdy podatnik wystawi fakturę przed powstaniem obowiązku podatkowego, zastosowanie znajdzie zasada przeliczenia na złote według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury i odpowiednio ostatni kurs wymiany opublikowany przez EBC na ostatni dzień poprzedzający dzień wystawienia faktury.

Dla potrzeb przeliczenia kwot na fakturach dokumentujących WNT należałoby przyjąć kurs walut z dnia powstania obowiązku podatkowego. W wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem tego nabycia (art. 20 ust. 5 ustawy o VAT).

Ustawodawca wiąże więc powstanie obowiązku podatkowego w WNT przede wszystkim z momentem wystawienia faktury. Gdyby jednak sprzedający nie wystawił faktury, obowiązek powstanie 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towarów.

Przy czym należy podkreślić, że przeliczenia kwoty wyrażonej w walucie obcej z faktury korygującej należy dokonać według takiego samego kursu, jaki zastosowano do wyceny faktury pierwotnej. Taki sposób przeliczania korekty faktury potwierdzają też organy podatkowe. Jednak zakładam, że w sytuacji wskazanej w pytaniu druga faktura wystawiona przez unijnego kontrahenta nie jest fakturą korygującą. Tak więc jeśli dostawy towarów dokonano 24 czerwca oraz pierwsza faktura została wystawiona w dniu 24 czerwca, natomiast druga została wystawiona w dniu 30 czerwca, to należy przyjąć, że obowiązek podatkowy w WNT powstał w czerwcu. Przeliczenia kwot wykazanych na tych fakturach w walucie obcej należy dokonać z zastosowaniem średniego kursu walut NBP, który został ogłoszony na dzień 23 czerwca oraz na dzień 29 czerwca, czyli ostatni dzień roboczy poprzedzający datę wystawienia faktury przez dostawcę.