VAT przy przekazaniu samochodu na potrzeby osobiste

We wrześniu 2012 r. zakupiliśmy samochód osobowy do działalności gospodarczej. Od zakupu odliczyliśmy 60% kwoty VAT, nie więcej niż 6.000 zł. W marcu 2016 r. chcemy samochód ten nieodpłatnie przekazać na cele osobiste wspólników. Jak rozliczyć podatek VAT w tej sytuacji?

Opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT (Dz. U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.) opodatkowaniu tym podatkiem podlega nieodpłatne przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika oraz wszelkie inne darowizny, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów bądź ich części składowych.

Oznacza to, że w przypadku przekazania na cele prywatne samochodu osobowego, przy zakupie którego istniało prawo do odliczenia podatku naliczonego w kwocie ograniczonej do 60%, podatnik zobowiązany jest do opodatkowania tej czynności 23% stawką VAT. W takim przypadku podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a gdy nie ma ceny nabycia - koszt wytworzenia określone w momencie dostawy tych towarów (art. 29a ust. 2 ustawy o VAT). Jest to więc cena określona na podstawie wartości rynkowej przekazywanego na cele prywatne pojazdu.

Więcej na temat rozliczania VAT na płycie Rozliczanie VAT w 2016 roku.

W związku z likwidacją zwolnienia z VAT z dniem 1 kwietnia 2014 r. stosowanego przy sprzedaży samochodów, przy nabyciu których podatnikowi przysługiwało ograniczone prawo do odliczenia podatku VAT, w art. 90b ustawy o VAT wprowadzono system korekt, znajdujący zastosowanie w sytuacji zmiany wykorzystania tych pojazdów samochodowych. Jak wynika z tego przepisu, jeżeli sprzedaż pojazdu wykorzystywanego do celów mieszanych nastąpi w okresie korekty, tj. przed upływem 60 miesięcy, licząc od miesiąca zakupu (w przypadku gdy wartość samochodu przekracza 15.000 zł) lub przed upływem 12 miesięcy (licząc od miesiąca nabycia w przypadku gdy wartość pojazdu nie przekracza 15.000 zł) uznaje się, że następuje zmiana wykorzystania tego pojazdu na wykorzystanie wyłącznie do działalności gospodarczej.

Z uwagi na to, że nieodpłatne przekazanie na cele prywatne samochodu, przy zakupie którego istniało prawo do odliczenia podatku naliczonego, zostało zrównane ze sprzedażą, to podatnik przy wycofaniu pojazdu z działalności gospodarczej ma również prawo do dokonania korekty podatku naliczonego, o której mowa w art. 90b ustawy o VAT.

W takim przypadku przyjmuje się, że samochód jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej począwszy od miesiąca, w którym nastąpiła zmiana jego wykorzystania (sprzedaż), aż do końca okresu korekty. Korekty należy dokonać w deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła zmiana, w kwocie proporcjonalnej do pozostałego okresu korekty (przykład).

Jak wskazano już wcześniej, omawianym systemem korekt objęte zostały również pojazdy nabyte przed 1 kwietnia 2014 r. Zgodnie bowiem z art. 11 ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 312), systemem korekt w zakresie zwiększenia podatku naliczonego do odliczenia objęte zostały przypadki dokonania od dnia 1 kwietnia 2014 r. sprzedaży pojazdów samochodowych (przekazania na cele osobiste) zakupionych przed tym dniem, objętych ograniczonym prawem do odliczania podatku (ograniczenie do 50% lub 60% kwoty podatku naliczonego, nie więcej jednak niż odpowiednio 5.000 zł lub 6.000 zł).

Przykład

Podatnik we wrześniu 2012 r. zakupił samochód osobowy na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Wartość zakupu brutto wynosiła 115.000 zł. VAT z faktury wynosił 21.504 zł. Podatnik odliczył 6.000 zł. W marcu br. zamierza samochód ten wycofać z działalności i przekazać na potrzeby osobiste. Przekazanie to podlega opodatkowaniu 23% VAT. Okres korekty - od września 2012 r. do sierpnia 2017 r. Kwota nieodliczonego podatku VAT wyniosła 15.504 zł. Do końca okresu korekty pozostało 18 miesięcy. Podatnik ma prawo podwyższyć podatek naliczony w deklaracji za marzec br. o kwotę 4.651 zł, wyliczoną następująco 15.504 zł × 18/60.