Przekazanie samochodu na potrzeby osobiste podatnika

Prowadzę działalność gospodarczą jako czynny podatnik VAT. Zamierzam przekazać na potrzeby osobiste samochód osobowy, który nabyłam kilka lat wcześniej, nie odliczając podatku naliczonego (nabycie na fakturę VAT marża). Czy przekazanie to podlega opodatkowaniu podatkiem VAT? Czy należy wziąć tu pod uwagę fakt, że przy nabyciu części służących do naprawy tego samochodu (naprawy nie podwyższały jego wartości) odliczałam VAT?

Zgodnie z regulacjami obowiązującymi od 1 stycznia 2014 r., zwolniona z VAT jest dostawa towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do odliczenia VAT (art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT). Jednym z warunków skorzystania z tego zwolnienia jest zatem wykorzystywanie składnika majątku do czynności zwolnionych z VAT.

W pytaniu nie wskazano, jakiego rodzaju działalność podatnik prowadzi, zakładamy jednak, że są to czynności opodatkowane podatkiem VAT.

Jeżeli zatem podatnik zamierzałby sprzedać samochód wykorzystywany do działalności opodatkowanej, to czynność ta nie mogłaby korzystać ze zwolnienia z VAT.

Inaczej będzie natomiast w przypadku gdy podatnik wycofa samochód z działalności gospodarczej i przekaże go na cele osobiste, a dopiero potem sprzeda. Obie te czynności (przekazanie na potrzeby osobiste i następnie sprzedaż) są poza regulacjami ustawy o VAT.

Przekazanie towaru na cele osobiste jest co do zasady opodatkowane podatkiem VAT, ale dotyczy to tylko tych towarów, przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) których podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia VAT. W treści pytania wskazano, że samochód został nabyty na fakturę VAT marża, zatem prawo do odliczenia VAT naliczonego przy jego zakupie nie przysługiwało. Natomiast późniejsza sprzedaż samochodu z majątku prywatnego jest uznawana za rozporządzanie prywatnym majątkiem i także pozostaje poza regulacjami ustawy o VAT.

Pozostaje do rozstrzygnięcia problem części służących do naprawy samochodu, przy nabyciu których podatnik odliczył VAT naliczony.

Przypomnijmy, że od 1 kwietnia 2013 r. zmianie uległo brzmienie części wspólnej dotyczącej pkt 1 i 2 w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT. Nieodpłatne przekazanie towarów jest opodatkowane obecnie podatkiem VAT, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do odliczenia VAT z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych. Zatem opodatkowaniu VAT podlega również nieodpłatne przekazanie towarów, przy nabyciu (wytworzeniu) których podatnikowi nie przysługiwało prawo do odliczenia VAT (częściowe lub całkowite), ale w towarach tych zostały wymienione części składowe, przy nabyciu (wytworzeniu) których prawo to przysługiwało.

Jak wskazano w uzasadnieniu do nowelizacji ustawy o VAT dodatkowym warunkiem opodatkowania nieodpłatnego przekazania towarów, w których zostały wymienione części składowe, jest to, aby części te spowodowały trwały wzrost wartości towarów "nieskonsumowanych" całkowicie do momentu ich bezpłatnego przekazania. Jednak należy podkreślić, że warunek ten nie wynika wprost z przepisu art. 7 ust. 2 ustawy o VAT.

Ponadto zdaniem Ministerstwa Finansów, przedstawionym w broszurze dostępnej na stronie internetowej www.finanse.mf.gov.pl "Najważniejsze zmiany w podatku od towarów i usług od dnia 1 kwietnia 2013 r.", przy definiowaniu części składowej rzeczy można posiłkować się definicją zawartą w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121). Zgodnie z nią częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego. Nie będą zatem, zdaniem Ministerstwa, spełnione przesłanki do opodatkowania w przypadku gdy wymienione towary będą uznane za przynależność, przez którą zgodnie z K.c. rozumie się rzeczy ruchome potrzebne do korzystania z innej rzeczy (rzeczy głównej) zgodnie z przeznaczeniem, jeżeli pozostają z nią w faktycznym związku odpowiadającym temu celowi.

Z pytania nie wynika jednoznacznie jakiego rodzaju części zostały w samochodzie wymienione. Jeżeli jednak sprzedaż samochodu nastąpi w okresie 12 miesięcy, licząc od momentu, w którym części te były wymieniane i podatnik odliczał VAT przy ich nabyciu, zdaniem redakcji wydaje się konieczne przeanalizowanie rodzaju wymienionych w samochodzie elementów ze względu na ewentualny obowiązek skorygowania VAT naliczonego w związku ze zmianą przeznaczenia towarów.