Gazeta Podatkowa nr 23 (1168) z dnia 19.03.2015

Rozliczenie VAT przy zakupie samochodu na terytorium UE

Polski podatnik VAT zakupując na terytorium innego państwa UE towary i przewożąc je do Polski ma obowiązek, co do zasady, rozliczenia WNT. Przy czym, w sytuacji gdy przedmiotem transakcji jest nowy środek transportu, obowiązek rozliczenia VAT w Polsce wystąpi zawsze, bez względu na to, kto jest jego nabywcą (nie ma znaczenia czy nabywca prowadzi działalność gospodarczą).

Wewnątrzwspólnotowe nabycie samochodu

Przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa UE rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz.

Powyższe ma zastosowanie pod warunkiem, że:

1) nabywcą towarów jest:

a) podatnik VAT lub podatnik podatku od wartości dodanej, a nabywane towary mają służyć działalności gospodarczej podatnika,

b) osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w lit. a),

2) dokonujący dostawy towarów jest podatnikiem, o którym mowa w pkt 1 lit. a).

Powyższe zasady mają także zastosowanie w przypadku, gdy:

1) nabywcą jest podmiot inny niż wymieniony w wyżej wskazanym pkt 1,

2) dokonującym dostawy towarów jest podmiot inny niż wymieniony w wyżej wskazanym pkt 2

- jeżeli przedmiotem nabycia są nowe środki transportu.

Przy czym, jak zastrzeżono w art. 10 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów nie wystąpi, jeśli przedmiotem nabycia są towary używane, których dostawa (w wyniku której ma miejsce WNT na terytorium kraju) jest opodatkowana podatkiem od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu towarów na zasadach odpowiadających regulacjom zawartym w art. 120 ust. 4 i 5 ustawy o VAT, a nabywca posiada dokumenty jednoznacznie potwierdzające nabycie towarów na tych zasadach. Jeżeli więc podatnik unijny udokumentuje sprzedaż używanych samochodów jako opodatkowaną w systemie marży (musi to wynikać z wystawionej faktury), to po stronie polskiego podatnika nie wystąpi WNT.

Tak więc reasumując, jeżeli dostawcą samochodu jest unijny podatnik VAT niekorzystający ze zwolnienia z opodatkowania, a jego nabywcą jest podatnik polski oraz gdy sprzedaż nie jest dokonywana w ramach procedury VAT marża, to u polskiego podatnika wystąpi wewnątrzwspólnotowe nabycie towaru. Polski podatnik w tym przypadku będzie miał obowiązek rozliczenia VAT z tego tytułu.

Obowiązek podatkowy

Obowiązek podatkowy w WNT powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano tej dostawy. W sytuacji gdy przedmiotem nabycia jest nowy środek transportu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jego otrzymania, nie później niż z chwilą wystawienia faktury przez kontrahenta unijnego.

Jednak przy zakupie środka transportu, np. samochodu osobowego, który ma być przez nabywcę zarejestrowany na terytorium kraju lub w sytuacji, gdy nie podlega on rejestracji, ale użytkowany będzie na terytorium kraju, podatnik jest zobowiązany w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego do zapłaty podatku VAT z tytułu tego nabycia na rachunek urzędu skarbowego. Wynika to z art. 103 ust. 3 i 4 ustawy o VAT. Przy czym, jeżeli samochód nabywany jest w celu odsprzedaży, np. przez podatnika zajmującego się autohandlem (samochód nie będzie przez niego rejestrowany w Polsce), nie wystąpi obowiązek zapłaty podatku w terminie 14 dni. Zakup ten trzeba jedynie rozliczyć w deklaracji VAT.

Nabycie samochodu, od którego należało zapłacić podatek VAT terminie 14 dni, wykazuje się w deklaracji VAT:

1) w poz. 23 (podstawa opodatkowania), 24 i 34 (kwota podatku należnego),

2) w poz. 39 (wartość netto) i 40 (podatek naliczony) - jeżeli samochód będzie środkiem trwałym lub w poz. 41 (wartość netto) i 42 (podatek naliczony) - w pozostałych przypadkach.

Dodatkowo należy pamiętać, że przy rozliczaniu podatku naliczonego ma zastosowanie ograniczenie w odliczaniu VAT dotyczące pojazdów samochodowych wynikające z art. 86a ustawy o VAT.

Podstawę opodatkowania w tym przypadku należy generalnie ustalić na zasadach wskazanych w art. 29a ustawy o VAT. Podstawą jest zatem, co do zasady, wszystko, co stanowi zapłatę, którą sprzedawca samochodu (kontrahent unijny) otrzymał lub ma otrzymać od nabywcy z tytułu sprzedaży. Obejmuje ona także:

1) podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty VAT,

2) koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy od nabywcy.

Należy więc pamiętać, że do podstawy opodatkowania zakupu samochodu w ramach WNT wlicza się podatek akcyzowy oraz inne opłaty pobierane przez dostawcę, np. koszty transportu czy ubezpieczenia samochodu. Nie wlicza się natomiast pozostałych opłat związanych z nabyciem pojazdu, np. kosztów badania technicznego, które pokrył jego nabywca.

Więcej na temat podatku VAT można znaleźć na płycie "Rozliczanie VAT w 2015 r.".

Informacja VAT-23

O zakupie samochodu, od którego trzeba zapłacić VAT w terminie 14 dni od powstania obowiązku podatkowego, należy poinformować naczelnika urzędu skarbowego. W tym celu trzeba złożyć informację VAT-23. Do informacji tej dołącza się kopię faktury potwierdzającej nabycie środka transportu przez podatnika. Obowiązek złożenia informacji wynika z art. 103 ust. 5 ustawy o VAT.

Informacji tej nie składają podatnicy, którzy nabywają środki transportu w celu ich odsprzedaży na terytorium Polski.

Do końca 2014 r. naczelnik urzędu skarbowego potwierdzał zapłatę podatku od zakupu środka transportu w ramach WNT na druku VAT-25. Na tym samym druku (VAT-25) naczelnik urzędu skarbowego potwierdzał również brak obowiązku zapłaty podatku (gdy zakup nie stanowił WNT - w tym przypadku zaświadczenia były wydawane po złożeniu przez nabywcę wniosku VAT-24). Uzyskanie zaświadczenia VAT-25 było konieczne celem przedłożenia go w urzędzie komunikacji przy rejestracji pojazdu. Od 1 stycznia 2015 r. takie zaświadczenia nie są już wydawane. Uchylono bowiem ust. 6 w art. 103 ustawy o VAT, który stanowił podstawę do ich wydawania i art. 105 tej ustawy, odnoszący się do tych zaświadczeń i składania wniosków VAT-24.

Tak więc obecnie podatnicy, którzy sprowadzają z UE środki transportu do Polski, w celu zarejestrowania pojazdu w wydziale komunikacji nie muszą posiadać zaświadczeń o zapłacie podatku VAT lub braku obowiązku uiszczenia tego podatku.

Dodatkowo należy pamiętać, że inne zasady obowiązują w przypadku, gdy sprzedaż samochodu na terenie innego niż Polska kraju UE jest opodatkowana w systemie marży. Wówczas sprowadzony do Polski pojazd nie podlega opodatkowaniu.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.)