Ważne zmiany w VAT w 2019 r.

W 2019 r. stawki VAT pozostaną niezmienione. Uchwalona przez Sejm w dniu 22 listopada 2018 r. ustawa o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług przewiduje, że obniżka o 1 pp stawek podatku VAT będzie możliwa, gdy pozwoli na to stan finansów publicznych. Zgodnie z nowo dodanym do ustawy o VAT art. 146aa, powrót do niższych stawek VAT będzie możliwy wówczas, gdy wartość relacji państwowego długu publicznego netto do produktu krajowego brutto będzie nie większa niż 43% oraz wartość sumy corocznych różnic pomiędzy wartością relacji wyniku nominalnego do produktu krajowego brutto oraz poziomem średniookresowego celu budżetowego będzie nie mniejsza od -6%.

Wśród istotnych zmian, jakie ustawodawca wprowadził w ustawie o VAT z mocą obowiązującą od 1 stycznia 2019 r., na szczególną uwagę zasługują:

• nowe zasady opodatkowania bonów - wprowadzono definicję bonu, bonu jednego przeznaczenia (bon SPV), bonu różnego przeznaczenia (bon MPV), emisji bonu oraz transferu bonu - określono zasady opodatkowania transferu bonów SPV i MPV;
   
• zmiany zasad rozliczania podatku VAT od usług elektronicznych świadczonych na rzecz konsumentów z innych niż Polska państw członkowskich - wprowadzono próg 10.000 euro (42.000 zł), do wysokości którego podatnicy będą mogli rozliczać usługi elektroniczne dla unijnych konsumentów, według reguł krajowych;
   
• nowe definicje powiązań mogących mieć wpływ na ustalenie ceny towarów lub usług - zgodnie z nowym brzmieniem przepisu art. 32 ust. 2 ustawy o VAT, powiązania rozumiane będą jako powiązania:

1) w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1509 ze zm.) i art. 11a ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1036 ze zm.) - powiązanymi podmiotami będą podmioty, z których jeden wywiera znaczący wpływ na co najmniej jeden inny podmiot, bądź, podmioty, na które wywiera znaczący wpływ ten sam inny podmiot lub małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia osoby fizycznej wywierającej znaczący wpływ na co najmniej jeden podmiot, lub spółkę niemającą osobowości prawnej i jej wspólników, lub też podatnika i jego zagraniczny zakład;

2) wynikające ze stosunku pracy;

3) wynikające z tytułu przysposobienia;

• skrócony okres korekty w ramach ulgi na złe długi - wierzyciel będzie mógł skorygować podstawę opodatkowania i VAT należny już po upływie 90 dni (a nie jak dotąd - 150 dni), licząc od terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze. Ten sam termin dotyczy obowiązkowej korekty VAT naliczonego przez dłużnika;
   
• rezygnacja z wniosku o zwrot podatku - ustawodawca odstąpił od obowiązku odrębnego składania przez podatników VAT (wraz z deklaracją VAT) umotywowanego wniosku o zwrot podatku oraz wniosku o zwrot w przyspieszonym terminie;
   
• odmowa rejestracji i wyrejestrowanie podatnika z rejestrów VAT - zmodyfikowany art. 96 ustawy o VAT pozwoli naczelnikowi urzędu skarbowego na odmowę rejestracji lub wyrejestrowanie podatnika bez konieczności zawiadamiania go o tym - w przypadkach wydania przez sąd orzeczenia o zakazie prowadzenia przez podatnika działalności gospodarczej (zmiana wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia ustawy nowelizującej).

Nie wszystkie istotne dla podatników VAT nowe rozwiązania wejdą w życie z początkiem 2019 r. Wiele zmian ustawodawca planuje wprowadzić w trakcie przyszłego roku. Na dzień oddania do druku niniejszego numeru "Poradnika VAT", proponowane przez ustawodawcę nowe rozwiązania są jeszcze na różnych etapach procesu legislacyjnego. Wśród nich warto zwrócić uwagę na:

• kasy fiskalne online - zaplanowano stopniową wymianę obecnych kas fiskalnych (kas z papierowym zapisem kopii oraz kas z elektronicznym zapisem kopii) na kasy rejestrujące spełniające nowe funkcje, tj. kasy online;
   
• wprowadzenie matrycy stawek VAT - opartej na Nomenklaturze Scalonej (CN) w zakresie towarów oraz PKWiU 2015 w zakresie usług. Przewidziano również wprowadzenie wiążącej informacji stawkowej (WIS). Nowe przepisy dotyczące stawek mają wejść w życie, co do zasady - od 1 stycznia 2020 r., a w przypadku e-booków i wiążącej informacji stawkowej (WIS) od 1 kwietnia 2019 r.;
   
• biała lista podatników - Szef KAS będzie prowadził w formie elektronicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych wykaz podmiotów, w odniesieniu do których naczelnik urzędu skarbowego nie dokonał rejestracji albo które wykreślił z rejestru jako podatników VAT a także zarejestrowanych jako podatnicy VAT, w tym których rejestracja jako podatników VAT została przywrócona. Ww. wykaz ma być aktualizowany na bieżąco, tj. w każdy dzień roboczy, raz na dobę. Oznacza to, iż podatnicy VAT będą mieli możliwość weryfikacji informacji o swoich kontrahentach na wybrany dzień dla celów podatkowych;
   
• rezygnacja ze sporządzania deklaracji VAT - na drugą połowę 2019 r. zaplanowano zniesienie obowiązku składania deklaracji VAT-7 i VAT-7K oraz przesyłania JPK_VAT. Podatnicy VAT będą składali jedynie informację JPK_VDEK. Informacja ta ma zastąpić: VAT-7, VAT-7K, VAT-27, VAT-ZT, VAT-ZZ, VAT-ZD;
   
• pierwsze zasiedlenie i inne rozwiązania uszczelniające VAT - zgodnie z projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw zmieniona zostanie definicja pierwszego zasiedlenia. Ponadto, przewidziano zmiany m.in. odnośnie:
   
• przedłużenia terminu zwrotu,
   
• przesłanek wykreślenia z urzędu z rejestru podatników VAT oraz rejestru podatników VAT UE,
   
• uzależnienia możliwości wystawienia dla nabywcy (podatnika podatku VAT) faktury z tytułu sprzedaży zarejestrowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej od wymienienia na paragonie dokumentującym tę sprzedaż NIP nabywcy,
   
• warunków uzyskania zwrotu różnicy podatku w terminie przyspieszonym,
   
• obniżenia wysokości dodatkowego zobowiązania podatkowego do 15% w przypadku gdy podatnik po zakończeniu kontroli podatkowej lub kontroli celno-skarbowej skoryguje deklarację oraz wpłaci kwotę zobowiązania podatkowego lub zwróci nienależną kwotę zwrotu,
   
• wyłączenia możliwości korzystania ze zwolnienia podmiotowego w VAT (do 200.000 zł rocznego obrotu) przez niektóre grupy podatników.