Usługi finansowe a obowiązek podatkowy w VAT - informacja MF

Od 1 stycznia 2022 r. usługi finansowe zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 7, 12, 38-41 ustawy o VAT - świadczone na rzecz podatników - mogą być opodatkowane (po spełnieniu określonych warunków wymienionych w ustawie). Są to:

transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy, z wyłączeniem banknotów i monet będących przedmiotami kolekcjonerskimi, za które uważa się monety ze złota, srebra lub innego metalu oraz banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy lub które mają wartość numizmatyczną	art. 43t ust. 1t pkt 7
usługi zarządzania (m.in. funduszami inwestycyjnymi, otwartymi funduszami emerytalnymi)	art. 43 ust. 1 pkt 12
usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę	art. 43 ust. 1 pkt 38
usługi w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, a także zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę	art. 43 ust. 1 pkt 39
usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług	art. 43 ust. 1 pkt 40
usługi, w tym także usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w spółkach, innych niż spółki podmiotach, jeżeli mają one osobowość prawną - z wyłączeniem usług przechowywania tych udziałów i zarządzania nimi	art. 43 ust. 1 pkt 40a
usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 861 ze zm.), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie	art. 43 ust. 1 pkt 41

W dniu 29 kwietnia 2022 r. w Systemie Informacji Celno-Skarbowej EUREKA (na stronie internetowej https://eureka.mf.gov.pl/) opublikowana została informacja Ministerstwa Finansów przekazywana do mediów na zapytania dziennikarzy. Informacja ta dotyczy momentu powstania obowiązku podatkowego oraz określenia stawki VAT przy dobrowolnej rezygnacji ze zwolnienia z VAT dla usług finansowych, jeżeli po rezygnacji ze zwolnienia z VAT przez podmiot świadczący usługi finansowe, kontynuowana jest (jeszcze trwa) zawarta wcześniej (w czasie obowiązywania zwolnienia) umowa na te usługi i wypłacane jest wynagrodzenie w postaci oprocentowania.

» Moment powstania obowiązku podatkowego

Zdaniem MF: "(...) W przypadku rezygnacji ze zwolnienia z VAT usług finansowych (zgodnie z art. 43 ust. 22-24 ustawy o VAT) obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z ogólnymi zasadami. W zależności od rodzaju usługi i zawartej umowy może to być przykładowo moment wykonania usługi, upływ określonego okresu do którego odnoszą się płatności/rozliczenia lub moment otrzymania całości lub części zapłaty (wynagrodzenia) przed wykonaniem usługi. Metoda kasowa wymieniona w art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. e) ustawy o VAT ma zastosowanie wyłącznie do usług finansowych, których świadczenie jest zwolnione od VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 37-41 ustawy o VAT (...)".

» Określenie właściwej stawki VAT

Odnośnie stawki VAT, MF wyjaśniło, że: "(...) Usługi podlegają opodatkowaniu stawką VAT obowiązującą, co do zasady, w momencie wykonania usługi. Moment wykonania usługi oraz dodatkowe zasady określające wysokość opodatkowania w tzw. okresie przejściowym po zmianie stawek VAT regulują przepisy m.in. art. 19a ust. 2, 3, 4a oraz art. 41 ust. 14a-14h ustawy o VAT. W szczególności, w przypadku tzw. usług ciągłych zastosowanie znajdą przepisy art. 19a ust. 3, art. 41 ust. 14c-14d oraz ust. 14f ustawy o VAT. Generalnie, wykonana przed zmianą stawki VAT część usługi oraz otrzymane wynagrodzenie zostanie opodatkowane wg dotychczasowej wysokości (w przypadku usług finansowych zastosowanie będzie miało zwolnienie). Natomiast cześć usługi oraz wynagrodzenie otrzymane po zmianie stawki VAT będzie zasadniczo opodatkowane nową, zmienioną stawką podatku. Należy przy tym zastrzec, że każdy przypadek wymaga indywidualnej analizy w oparciu o postanowienia zawieranych umów (podkreślenie redakcji) (...)".