Warunki odliczenia VAT od zakupu towarów od rolnika ryczałtowego

Jestem czynnym podatnikiem VAT. Na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT dokonuję zakupu płodów rolnych od rolników ryczałtowych. W dniu 10 czerwca 2016 r. wystawiłem rolnikowi ryczałtowemu fakturę VAT RR za dostarczone produkty, natomiast zapłaty za fakturę dokonałem w terminie 14 dni od daty jej wystawienia. Kiedy przysługuje mi prawo do odliczenia VAT z tej faktury? Czy w sytuacji gdy zapłata za fakturę nie nastąpiła na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego, nie mogę odliczyć VAT naliczonego?

W przypadku transakcji z rolnikami ryczałtowymi obowiązują szczególne procedury, o których stanowią przepisy art. 115 i 116 ustawy o VAT. Z regulacji tych wynika, że rolnikowi ryczałtowemu dokonującemu dostawy produktów rolnych dla czynnego podatnika VAT przysługuje zryczałtowany zwrot podatku z tytułu nabywania niektórych środków produkcji dla rolnictwa opodatkowanych VAT. Kwota zryczałtowanego zwrotu podatku jest wypłacana rolnikowi ryczałtowemu przez nabywcę produktów rolnych. Stawka zryczałtowanego zwrotu podatku wynosi 7% i obowiązuje od 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2016 r.

Podatnik VAT nabywający produkty rolne od rolnika ryczałtowego wystawia w dwóch egzemplarzach fakturę, oznaczoną jako "faktura VAT RR", dokumentującą nabycie tych produktów. Oryginał faktury przekazywany jest dostawcy. Omawiana faktura powinna zawierać dane wskazane w art. 116 ust. 2 i 3 ustawy o VAT. Ponadto na fakturze VAT RR wykazać należy kwotę zryczałtowanego podatku w wysokości 7% kwoty należnej z tytułu dostawy produktów rolnych pomniejszonej o kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku.

Faktura ta dla jej wystawcy stanowi podstawę do odliczenia wykazanego w niej podatku. Zryczałtowany zwrot podatku zwiększa u nabywcy produktów rolnych kwotę podatku naliczonego w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym dokonano zapłaty. Odliczenie VAT uzależnione zostało od spełnienia warunków wskazanych w art. 116 ust. 6 ustawy o VAT. W myśl tego przepisu, zryczałtowany zwrot podatku zwiększa u nabywcy produktów rolnych kwotę podatku naliczonego, w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym dokonano zapłaty, pod warunkiem że:

1) nabycie produktów jest związane z dostawą opodatkowaną,

2) zapłata należności nastąpiła na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego nie później niż 14. dnia, licząc od dnia zakupu, z wyjątkiem przypadku, gdy zawarto umowę określającą dłuższy termin płatności,

3) w dokumencie stwierdzającym dokonanie zapłaty zostaną podane numer i data wystawienia faktury VAT RR albo na fakturze tej podano dane identyfikacyjne dokumentu stwierdzającego dokonanie zapłaty.

Jak wynika z powyższego, jednym z warunków odliczenia VAT przez wystawcę faktury VAT RR jest to, aby zapłata należności za produkty rolne, obejmująca również kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku, nastąpiła na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego nie później niż 14. dnia, licząc od dnia zakupu, z wyjątkiem przypadku, gdy rolnik zawarł umowę z podmiotem nabywającym produkty rolne określającą dłuższy termin płatności.

W sytuacji przedstawionej w pytaniu warunek ten (dotyczący terminu zapłaty należności za produkty rolne) został spełniony, zatem podatnik co do zasady ma prawo do odliczenia wynikającego z faktury VAT RR podatku naliczonego w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym dokonał za nią zapłaty, tj. za czerwiec br. Odliczenie to jest oczywiście możliwe przy założeniu, że spełnione zostały pozostałe warunki ustawowe. Podatnikowi nie będzie bowiem przysługiwało prawo do odliczenia VAT, gdy zapłata za nabyte towary nie nastąpi na rachunek bankowy rolnika. Taki pogląd potwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 21 kwietnia 2015 r., nr IBPP1/443-76/15/DK.

Reasumując

Jednym z warunków odliczenia VAT naliczonego z faktury VAT RR jest to, aby zapłata należności za produkty rolne nastąpiła na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego nie później niż 14. dnia, licząc od dnia zakupu, z wyjątkiem przypadku, gdy zawarto umowę określającą dłuższy termin płatności.

Jeżeli podatnik zachowa ww. termin, jednak zapłaty dokona z pominięciem rachunku bankowego rolnika ryczałtowego, nie będzie miał prawa do odliczenia VAT wykazanego na fakturze VAT RR.