Towar pozostawiony w magazynie dostawcy - termin odliczenia VAT

Za zrealizowanie pewnego poziomu obrotów otrzymujemy premie pieniężne. Zdarza się, że pod koniec miesiąca zakupujemy dużą ilość towaru. Dostawca wystawia fakturę VAT i nam ją przesyła, ale towar często pozostaje w magazynie dostawcy - zdarza się, że nawet przez kilka miesięcy. To my decydujemy o tym, kiedy dostawca ma nam go przesłać. Czy możemy odliczyć VAT z faktury, w sytuacji gdy towar pozostaje w magazynie dostawcy?

Prawo do odliczenia podatku naliczonego od dokonanych zakupów przysługuje w zasadzie w rozliczeniu za okres, w którym nabywca otrzymał fakturę od dostawcy albo w jednym z dwóch następnych okresów rozliczeniowych. W art. 86 ust. 12 ustawy o VAT ustawodawca zastrzegł jednak, że w przypadku otrzymania faktury przed nabyciem prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, albo przed wykonaniem usługi, prawo do odliczenia podatku naliczonego powstaje z chwilą nabycia prawa do rozporządzania towarem lub z chwilą wykonania usługi. Przepis ten nie ma zastosowania w przypadku gdy faktura dokumentuje czynności, od których obowiązek podatkowy powstał na zasadach szczególnych (art. 19 ust. 13 pkt 1, 2, 4, 7, 9-11), a także w przypadku gdy nabycie prawa do dysponowania towarem jak właściciel lub wykonanie usługi nastąpiło przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej, w której podatnik dokonał obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z tej faktury.

Pamiętać należy, że nabycie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel nie zawsze należy utożsamiać z datą otrzymania towaru. Własność rzeczy przenoszona jest bowiem na nabywcę w momencie zawarcia umowy kupna-sprzedaży (chyba że strony postanowią inaczej). Posiadanie rzeczy niezbędne jest tylko w sytuacji, gdy przedmiotem umowy są rzeczy oznaczone co do gatunku lub rzeczy przyszłe. Dopuszczalne jest zatem nabycie towarów i pozostawienie ich w magazynie sprzedawcy na określony czas, uzgodniony ze sprzedawcą. Już w momencie zakupu - choć fizycznie towar pozostanie w magazynie dostawcy - nabywca staje się jego właścicielem i może swobodnie nim dysponować. Może również tak zakupiony towar zbyć.

W związku z tym, w sytuacji przedstawionej w pytaniu, zdaniem redakcji, przeszkód, aby podatnik odliczał podatek naliczony od towarów zakupionych i pozostawionych w magazynie dostawcy, w rozliczeniu za okres, w którym otrzymał fakturę bądź w rozliczeniu za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

Niestety, takie stanowisko nie zawsze jest akceptowane przez organy podatkowe, które często uznają, iż musi nastąpić fizyczny odbiór towaru, aby uznać, że mamy do czynienia z nabyciem prawa do rozporządzania towarem jak właściciel.

Trudno jednak zgodzić się z takim stanowiskiem biorąc pod uwagę, że w wielu przypadkach podatnik nigdy fizycznie nie ma kontaktu z towarem, który bezpośrednio z magazynu dostawcy transportowany jest do ostatecznego nabywcy.

W sytuacji opisanej w pytaniu warto zapewne zabezpieczyć interes nabywcy podpisaniem stosownej umowy o przechowanie towarów lub ich składowanie w magazynie dostawcy.