Poradnik VAT nr 15 (327) z dnia 10.08.2012

Zasady kwartalnego rozliczania VAT - pytania i odpowiedzi

Sama decyzja podatnika o wyborze kwartalnego rozliczania podatku VAT nie jest wystarczającą przesłanką do składania deklaracji kwartalnych. Aby móc skorzystać z tego przywileju należy zawiadomić o tym naczelnika urzędu skarbowego. Jeżeli podmiot niebędący małym podatnikiem zamierza składać kwartalne deklaracje VAT na formularzu VAT-7D, w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale, musi poinformować o tym fakcie naczelnika urzędu skarbowego najpóźniej do 25. dnia drugiego miesiąca kwartału, za który będzie po raz pierwszy składana kwartalna deklaracja podatkowa.

Nie ma znaczenia fakt, że decyzję o zmianie sposobu rozliczeń podatnik podjął w trakcie roku. Od dowolnego kwartału będzie mógł rozliczać VAT w wybrany sposób.

W przypadku gdy podatnik zamierza począwszy od czwartego kwartału 2012 r. rozpocząć rozliczanie VAT w deklaracjach kwartalnych, to zobowiązany jest zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego o tym fakcie najpóźniej do dnia 26 listopada 2012 r., czyli do dnia, w którym - gdyby rozliczał się miesięcznie - musiałby złożyć deklarację za pierwszy miesiąc czwartego kwartału.

Podatnicy, którzy w ciągu roku rozpoczynają wykonywanie czynności opodatkowanych, mają prawo do wyboru kwartalnego rozliczania podatku VAT. Pamiętać jednak należy, że muszą o tym zamiarze zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym rozpoczynają wykonywanie czynności opodatkowanych.

Jeżeli zatem podatnik rozpoczął działalność gospodarczą w dniu 16 lipca 2012 r., to może on wybrać rozliczenie kwartalne począwszy od trzeciego kwartału 2012 r. O zamiarze rozliczeń kwartalnych należy zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego do dnia, w którym upływa termin miesięcznego rozliczenia za miesiąc, w którym rozpoczął działalność, czyli do 27 sierpnia 2012 r. (termin złożenia deklaracji miesięcznej za lipiec). Nie ma więc przeszkód, aby podatnik wybrał kwartalną metodę rozliczeń podatku VAT nawet wówczas, gdy rozpoczyna wykonywanie czynności opodatkowanych w trakcie trwania danego kwartału.

W sytuacji przedstawionej w pytaniu, Czytelnik rozpoczynając działalność w trzecim kwartale 2012 r. może dokonać rozliczenia VAT już za ten kwartał.

Wybór kwartalnej metody rozliczeń podatku VAT nie oznacza, że podatnik nie może powrócić do rozliczania miesięcznego. Rezygnacja jest jednak możliwa dopiero po upływie 4 kwartałów, za które podatnik rozliczał się w ten sposób. W sytuacji przedstawionej w pytaniu podatnik, który rozliczał VAT kwartalnie przez półtora roku może zatem bez przeszkód powrócić do rozliczeń miesięcznych. O zmianie swojej decyzji musi on jednak pisemnie zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego w terminie do dnia złożenia deklaracji podatkowej za pierwszy miesięczny okres rozliczeniowy, jednak nie później niż z dniem upływu terminu złożenia tej deklaracji. Jeżeli zatem podatnik zamierza powrócić do rozliczeń miesięcznych np. od sierpnia 2012 r., o zmianie cyklu rozliczeń powinien zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego w terminie do dnia złożenia deklaracji za sierpień 2012 r., nie później niż z dniem upływu terminu do złożenia tej deklaracji - czyli do 25 września 2012 r.

Może się zdarzyć, że mały podatnik ze względu na przekroczenie limitu obrotów traci ten status, jednak nadal zamierza rozliczać podatek VAT w deklaracjach kwartalnych. Takie rozwiązanie jest możliwe, o ile podatnik złoży pisemne zawiadomienie do naczelnika urzędu skarbowego w terminie do 25. dnia drugiego miesiąca kwartału następującego po kwartale, w którym miało miejsce przekroczenie ww. limitu obrotów. Pamiętać przy tym warto, że rozliczenia kwartalne dokonywane będą już nie na formularzu VAT-7K lecz na formularzu VAT-7D i wiązać się będą z obowiązkiem uiszczania zaliczek.

Jeżeli zatem mały podatnik rozliczający podatek VAT metodą kasową w bieżącym (trzecim) kwartale 2012 r. przekroczył obrót uprawniający go do korzystania z tego statusu, to co do zasady poczynając od 1 października 2012 r. utracił prawo do stosowania metody kasowej i powinien rozliczać się za okresy miesięczne. Natomiast w terminie do 26 listopada 2012 r. może złożyć do naczelnika urzędu skarbowego zawiadomienie o zamiarze wyboru kwartalnego cyklu rozliczeń i wówczas będzie mógł składać deklaracje VAT-7D za okresy kwartalne.

Wybór kwartalnego rozliczania podatku VAT przez podmioty niebędące małymi podatnikami wiąże się z obowiązkiem wpłacania zaliczek na podatek VAT. Zaliczki te wpłaca się za pierwszy oraz za drugi miesiąc kwartału w wysokości 1/3 kwoty należnego zobowiązania podatkowego, wynikającego z deklaracji podatkowej złożonej za poprzedni kwartał.

Termin wpłaty zaliczki określono na 25. dzień miesiąca następującego po każdym z kolejnych miesięcy, za który jest ona wpłacana. Jeżeli zatem przykładowo zobowiązanie podatkowe za drugi kwartał 2012 r. wyniosło 9.000 zł, to w terminach do 27 sierpnia 2012 r. i do 25 września 2012 r. podatnik ma obowiązek wpłacenia zaliczek w wysokości 3.000 zł każda.

Po zakończeniu danego kwartału podatnik dokonuje rozliczenia podatku z uwzględnieniem zapłaconych zaliczkowo kwot.

Jeżeli w wyniku rozliczenia za dany kwartał, zobowiązanie podatkowe nie wystąpi lub jeżeli z rozliczenia tego będzie wynikała kwota zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku, to należne zobowiązanie podatkowe przyjmuje się za zerowe.

W takim przypadku w kolejnym kwartale podatnik nie ma obowiązku wpłaty zaliczek. Wynika to z przepisu art. 103 ust. 2b ustawy o VAT. Należy jednak pamiętać, że pomimo braku takiego obowiązku, podatnicy mogą zdecydować o wpłacaniu zaliczek w wysokości faktycznego rozliczenia za miesiąc, za który wpłacana jest zaliczka, pod warunkiem pisemnego zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego. Zawiadomienie to należy złożyć najpóźniej z chwilą wpłaty zaliczki za pierwszy miesiąc pierwszego kwartału, od którego zaliczki będą ustalane w wysokości faktycznego rozliczenia za miesiąc, za który wpłacana jest zaliczka, jednak nie później niż z upływem terminu do jej zapłaty.

Warto jednak podkreślić, że podatnik może zrezygnować z metody obliczania zaliczek w wysokości faktycznego rozliczenia za miesiąc, za który wpłacana jest zaliczka, nie wcześniej niż po upływie dwóch kwartałów. Za rezygnację z tej metody obliczania wysokości zaliczek uznaje się wpłacenie zaliczki za pierwszy miesiąc kwartału w wysokości 1/3 kwoty należnego zobowiązania podatkowego, wynikającej z deklaracji podatkowej złożonej za poprzedni kwartał.

Podatnicy rozpoczynający dokonywanie rozliczeń za okresy kwartalne, którzy w poprzednim kwartale rozliczali się za okresy miesięczne - w pierwszym kwartale, za który będą rozliczali się kwartalnie - zaliczki wpłacają:

1) za pierwszy miesiąc tego kwartału - w wysokości należnego zobowiązania podatkowego za pierwszy miesiąc ostatniego kwartału, w którym rozliczali się za okresy miesięczne,

2) za drugi miesiąc tego kwartału - w wysokości należnego zobowiązania podatkowego za drugi miesiąc ostatniego kwartału, w którym rozliczali się za okresy miesięczne.

Jeśli w miesiącach tych nie występowało zobowiązanie do zapłaty - nie powstanie obowiązek uiszczania zaliczek.