Terminy zwrotu bezpośredniego w pytaniach Czytelników

W maju 2014 r. zakupiłem środek trwały na potrzeby prowadzonej działalności. W miesiącu tym dokonywałem także zakupów pozostałych towarów i usług związanych z działalnością opodatkowaną, jednak wykonałem tylko jedną transakcję podlegającą opodatkowaniu według stawki podstawowej. Czy mimo to mogę wykazać podatek naliczony od wszystkich zakupów z maja jako kwotę do zwrotu? W jakim terminie otrzymam zwrot?

Zasadniczy termin zwrotu wynikający z ustawy o VAT, to 60 dni od dnia złożenia rozliczenia. Aby otrzymać zwrot w tym terminie nie bierze się pod uwagę, jakiego rodzaju zakupów dokonuje podatnik, czy też jaką stawką opodatkowuje wykonywane przez siebie czynności. Zatem nawet w przypadku gdy podatnik dokonał w maju tylko jednej czynności opodatkowanej VAT według stawki podstawowej, może w deklaracji VAT-7 za maj wykazać do odliczenia cały podatek naliczony od dokonanych zakupów – zarówno środka trwałego, jak i pozostałych zakupów towarów i usług. Całą nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym może wykazać do zwrotu na rachunek bankowy w terminie 60 dni od dnia złożenia deklaracji. Jeżeli opłacił w całości należności wynikające z faktur dokumentujących ww. zakupy – na wniosek złożony wraz z deklaracją podatkową – może otrzymać zwrot w terminie przyspieszonym do 25 dni od dnia złożenia deklaracji.

Jakie warunki muszę spełnić aby otrzymać zwrot w terminie 25 dni od dnia złożenia deklaracji? Czy niezapłacone w danym miesiącu faktury mogę rozliczyć w kolejnym miesiącu?

Zwrot w ciągu 25 dni od dnia złożenia deklaracji – na podstawie art. 87 ust. 6 ustawy o VAT – możliwy jest pod warunkiem, że kwoty podatku naliczonego, wykazane w deklaracji podatkowej, wynikają z:

1) faktur dokumentujących należności, które zostały w całości zapłacone, z uwzględnieniem art. 22 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 672 ze zm.),

2) dokumentów celnych, deklaracji importowej oraz decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz art. 34, i zostały przez podatnika zapłacone,

3) importu towarów rozliczanego zgodnie z art. 33a, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, świadczenia usług, dla których podatnikiem jest ich usługobiorca, lub dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, jeżeli w deklaracji podatkowej została wykazana kwota podatku należnego od tych transakcji.

Oznacza to, że podatnik może ubiegać się o zwrot podatku w terminie przyspieszonym (25 dni od dnia złożenia deklaracji), jeżeli dokonał zapłaty należności z wszystkich faktur wykazanych w deklaracji oraz zapłacił podatki wynikające z ujętych w niej dokumentów celnych. Zwrot w terminie 25 dni jest dokonywany wyłącznie na wniosek podatnika.

Przepis art. 86 ust. 11 ustawy o VAT pozwala podatnikom VAT odliczyć podatek naliczony od zakupu towarów i usług w jednym z trzech okresów rozliczeniowych. Jeżeli zatem w sytuacji przedstawionej w pytaniu nie wszystkie należności z faktur zakupu z danego okresu rozliczeniowego zostały opłacone, podatnik może uwzględnić je dopiero w rozliczeniu za kolejny okres. Co prawda zmniejszy się wówczas nadwyżka podatku naliczonego nad należnym, ale może się to opłacać właśnie ze względu na skrócenie terminu zwrotu.

W maju 2014 r. dokonywałem zakupów towarów i usług, od których VAT naliczony wyniósł 25.000 zł. W miesiącu tym wykonałem roboty budowlane, które zostaną jednak zakończone dopiero pod koniec lipca i w tym też terminie zostaną rozliczone. W deklaracji za maj nie wykażę żadnych czynności opodatkowanych. Czy mogę ubiegać się o bezpośredni zwrot podatku naliczonego w deklaracji za maj?

W przypadku braku jakiejkolwiek sprzedaży w danym okresie, podatnik ma prawo do żądania zwrotu bezpośredniego podatku naliczonego wykazanego w deklaracji, jednak zwrot ten otrzymać może – w myśl art. 87 ust. 5a ustawy o VAT – w ciągu 180 dni, licząc od dnia złożenia deklaracji.

Istnieje możliwość otrzymania zwrotu w krótszym terminie – 60 dni od dnia złożenia deklaracji, o ile podatnik przedłoży w urzędzie skarbowym stosowny wniosek. Musi jednak wówczas złożyć zabezpieczenie majątkowe w wysokości odpowiadającej kwocie wnioskowanego zwrotu podatku.

Zabezpieczenie majątkowe, o którym mowa, może być złożone w formie:

1) gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej;

2) poręczenia banku;

3) weksla z poręczeniem wekslowym banku;

4) czeku potwierdzonego przez krajowy bank wystawcy czeku;

5) papierów wartościowych na okaziciela o określonym terminie wykupu wyemitowanych przez Skarb Państwa lub Narodowy Bank Polski, bankowych papierów wartościowych i listów zastawnych o określonym terminie wykupu, wyemitowanych we własnym imieniu i na własny rachunek przez podmiot mogący być gwarantem lub poręczycielem zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej.

Jeżeli wniosek wraz z zabezpieczeniem zostanie złożony na 13 dni przed upływem terminu zwrotu, lub później – zwrotu dokonuje się w terminie 14 dni od dnia złożenia tego zabezpieczenia.

Czy w jednej deklaracji mogę podzielić kwotę nadwyżki podatku naliczonego nad należnym i w części zażądać zwrotu w terminie 60 dni, a w części (w odniesieniu do uregulowanych należności) złożyć wniosek o zwrot w terminie 25 dni?

Sformułowania zawarte w przepisie art. 87 ust. 6 ustawy o VAT wskazują jednoznacznie, że nie ma możliwości "podziału" przez podatnika w jednej deklaracji kwoty nadwyżki podatku naliczonego nad należnym i wykazania części tej nadwyżki do zwrotu w terminie przyspieszonym – w odniesieniu do zapłaconych faktur i w pozostałej części – w terminie 60-dniowym.

Z ww. przepisu wynika bowiem, że w ciągu 25 dni urząd zwraca "różnicę podatku, o której mowa w ust. 2", czyli różnicę pomiędzy kwotą wykazanego podatku należnego a kwotą podatku naliczonego, które podatnik ujął w deklaracji. Jeżeli zwrot ma być dokonany w ciągu 25 dni, to kwoty podatku naliczonego wykazane w deklaracji podatkowej powinny być w całości zapłacone.

Zatem w sytuacji przedstawionej w pytaniu podatnik nie ma możliwości "podziału" kwoty podatku naliczonego na kwoty wynikające z faktur zapłaconych (do zwrotu w terminie przyspieszonym) i pozostałe kwoty (do zwrotu w terminie podstawowym).

Czy mogę wykazać nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym do zwrotu na rachunek bankowy, w przypadku gdy składam deklarację VAT-7 po upływie terminu do jej złożenia?

Z przepisu art. 99 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że podatnicy obowiązani są składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu (jeżeli rozliczają VAT miesięcznie), a za okresy kwartalne do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kwartale (jeżeli rozliczają VAT kwartalnie).

W sytuacji gdy podatnik nie zachował terminu do złożenia deklaracji może ją złożyć w każdym momencie. Organ podatkowy nie może odmówić przyjęcia takiej deklaracji. Nie ma przeszkód, aby w deklaracji złożonej po terminie podatnik wykazał nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym do zwrotu na rachunek bankowy. Nie ma tu także żadnych odrębnych uregulowań co do terminu zwrotu. Zastosowanie mają terminy ustawowe.

Pamiętać jednak należy, że w przypadku opóźnienia w złożeniu deklaracji podatnik musi liczyć się z konsekwencjami karnoskarbowymi. Podstawę do ich wyciągnięcia stanowi art. 56 § 4 ustawy z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2013 r. poz. 186 ze zm.). Z przepisu tego wynika, że podatnik, który mimo ujawnienia przedmiotu lub podstawy opodatkowania nie składa w terminie deklaracji, popełnia wykroczenie skarbowe. O winie decyduje sam fakt dopuszczenia do opóźnienia, a nie okres zwłoki. Ukaranym można więc być za złożenie deklaracji chociażby jeden dzień po terminie.

Z reguły przypadki niezłożenia deklaracji w terminie, rozpatrywane są w postępowaniu mandatowym i kończą się wystawieniem podatnikowi mandatu karnego przez uprawnionego pracownika urzędu skarbowego.

Jak liczy się termin zwrotu, w sytuacji gdy przed otrzymaniem zwrotu z pierwotnej deklaracji na rachunek bankowy (zwrot według deklaracji mam otrzymać w ciągu 60 dni od dnia złożenia deklaracji) złożyłem korektę tej deklaracji zwiększającą wysokość żądanego zwrotu?

Przepisy dopuszczają możliwość skorygowania złożonej przez podatnika deklaracji, w której wykazał nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym do zwrotu na rachunek bankowy, nawet wówczas, gdy w chwili składania korekty nie otrzymał on jeszcze żądanego zwrotu. Co jednak istotne, w takim przypadku termin zwrotu liczony będzie od nowa, czyli od dnia złożenia korekty deklaracji.

Aby krócej oczekiwać na zwrot w przypadku konieczności skorygowania deklaracji, warto – w sytuacji przedstawionej w pytaniu – wstrzymać się ze złożeniem deklaracji korygującej do dnia otrzymania zwrotu wynikającego z deklaracji pierwotnej. W takim przypadku późniejsze złożenie deklaracji korygującej miałoby wpływ jedynie na zwrot różnicy kwot, natomiast kwotę zwrotu wykazaną w pierwotnej deklaracji podatnik otrzymałby na swój rachunek bankowy już wcześniej (w ciągu 60 dni od dnia złożenia pierwotnej deklaracji).