Warunki zastosowania 0% stawki VAT przy WDT

Na podatniku VAT, który chce opodatkować WDT 0% stawką VAT, ciąży obowiązek spełnienia przesłanek wynikających z przepisów ustawy o VAT. Obowiązkiem podatnika jest posiadanie prawidłowo wystawionej faktury mającej dokumentować WDT na rzecz ujętego w niej nabywcy, posiadającego właściwy i ważny numer VAT UE nadany przez właściwe dla niego państwo członkowskie oraz potwierdzenie dostarczenia mu towaru. Tak uznał WSA w Opolu w wyroku z dnia 6 maja 2016 r., sygn. akt I SA/Op 576/15 (orzeczenie nieprawomocne).

Podczas kontroli u podatnika stwierdzono m.in., że zastosował on 0% stawkę VAT do sprzedaży towarów (puszek z napojami) na rzecz belgijskiego kontrahenta. Belgijskie władze podatkowe, do których zwrócono się w ramach wymiany informacji, poinformowały, że podatnik ten jest "nieuczciwą firmą i znikającym podatnikiem". Ponadto kontrolujący stwierdzili, że posiadane przez podatnika dokumenty dotyczące przebiegu omawianej transakcji nie potwierdzają w dostatecznym stopniu faktu wystąpienia wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, uprawniającej do zastosowania 0% stawki VAT. Zdaniem organu podatkowego, podatnik, prowadząc transakcje, nie dochował także należytej staranności w kontaktach z kontrahentem. Świadczyły o tym takie okoliczności jak to, że ograniczył się on tylko do sprawdzenia prawidłowości podanego przez kontrahenta numeru VAT UE i pomimo informacji od niego, że został zarejestrowany w jednej miejscowości, a towar miał być dostarczany do innego miejsca, by omijać płacenie kaucji od sprowadzanych puszek z napojami, podjął z nim współpracę. Nie dochowano także należytej staranności co do dokumentacji związanej z dostawami, ponieważ na dokumencie CMR brak było czytelnych podpisów wskazujących, kto i gdzie odebrał towar. W ocenie organu w zaistniałej sytuacji nie doszło do wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, skoro brak było przesłanek do uznania, że nabywcą towaru wykazanego w zakwestionowanej fakturze był wskazany na niej kontrahent. Z tego względu transakcja ta winna zostać opodatkowana stawką w wysokości 23%.

Podatnik nie zgadzając się z tymi ustaleniami złożył skargę do WSA. Sąd jednak skargę oddalił. Jak wyjaśnił, to na podatniku, który chce skorzystać z preferencyjnej stawki podatku VAT w związku z dokonaniem wewnątrzwspólnotowej dostawy, ciąży obowiązek wykazania spełnienia przesłanek wynikających z przepisów ustawy o VAT. To obowiązkiem podatnika jest posiadanie prawidłowo wystawionej faktury mającej dokumentować WDT na rzecz ujętego w niej nabywcy, posiadającego właściwy i ważny numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych, nadany przez właściwe dla niego państwo członkowskie oraz potwierdzenie dostarczenia mu towaru. Tymczasem ujawniona na fakturze sprzedaży nazwa nabywcy odbiega od oznaczenia podmiotu, któremu przyznany został przedstawiony w niej numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych. Widniejący na tej fakturze podmiot o nazwie "B" nie jest bowiem tożsamy z ujętym w Systemie Wymiany Informacji o VAT (VIES) pod numerem podmiotem o nazwie "C".

Ponadto podatnik wielokrotnie dokonywał sprawdzenia swojego kontrahenta w systemie VIES pod kątem ważności jego numeru identyfikacyjnego dla transakcji wewnątrzwspólnotowych. Niewątpliwie zatem miał możliwość i powinien zwrócić uwagę na zaistniałą rozbieżność w oznaczeniu podmiotu, z którym dokonywał transakcji. Tym bardziej, że rozbieżność w oznaczeniu podmiotu pojawiła się również na etapie dostarczania mu towaru. Nieścisłości występują bowiem także w załączonym do faktury dokumencie CMR, mającym dokumentować transport towaru, w którym jako odbiorcę wpisano "B", podczas gdy w miejscu potwierdzającym otrzymanie przesyłki widnieje pieczątka zupełnie innej firmy. Brak przy tym było podpisu i stempla przewoźnika.